آموزش جامع خلاصه نویسی کنکور
به نام خداوند مهربان
بحث خلاصه نویسی،حاشیه نویسی،هایلایت کردن مطالب مهم،علامتدار کردن تست ها و… یکی از مباحث پرطرفدار کنکور سراسری بوده و سوالات زیادی در این زمینه در ذهن دانش آموزان شکل می گیرد.امروز میخواهیم با هم صفر تا صد خلاصه نویسی کنکور را بررسی کنیم بنابراین با مقاله کنکوریِ امروز همراه باشید.
سوال مهم و پیش نیازی که در زمینه خلاصه نویسی کنکور وجود دارد این است که آیا برای موفقیت در کنکور حتما باید خلاصه نویسی را انجام داد؟
واقعیتی که وجود دارد من(نیما پیری)همیشه سعی دارم برای کمک به دانش آموزان سراغ اصل و قوانین موفقیت در کنکور بروم؛به همین دلیل نیز در اکثر پست های سایت به اصول موفقیت در کنکور اشاره میکنم و می گویم این نکاتی که در پادکست ها یا مقالات اشاره میکنم قانون است و باید رعایت شود.اما واقعیتی که وجود دارد این است که نمی توان گفت خلاصه نویسی داشتن حتما و حتما لازمه موفقیت در کنکور یا بدست آوردن تراز بالا در آزمونهای آزمایشی است.چون برای آن مثال نقض پیدا می شود یعنی بوده اند دانش آموزانی که خلاصه نویسی نداشته اند و موفق شدند و بوده اند داوطلبانی که خلاصه نویسی انجام داده اند و موفق شدند.
خلاصه نویسی داشتن یا نداشتن به خود شما بستگی دارد؛یعنی اگر با سیستم مطالعاتی شما همخوانی داره و با اون ارتباط برقرار می کنید که عالیه و اگر میبینید که سد راه مطالعه شما میشه و یا وقت زیادی از شما می گیره یا اگه قراره خلاصه بنویسید اما دید خوبی بهش ندارید و فردا روزی ممکنه خلاصه هاتون رو پرت کنید یه گوشه و ازش استفاده نکنید و خودمانی بگم با خلاصه نویسی حال نمی کنید انجام ندید و هر وقت که لازم بود می تونید از منابع جمع بندی کنکور استفاده کنید.
تعریف خلاصه نویسی
همین اول کار بهتره یه تعریف درست از خلاصه نویسی داشته باشیم که بتونید به درستی انجامش بدید.خلاصه نویسی یعنی چکیده نویسی و به زبان خودت نوشتن.یعنی فهم و درکت رو از اون مطلب بازبان خودت بنویسی.
نکات مهم در خلاصه نویسی
1 خلاصه نویسی یعنی ؟
آره تعجب نکن واقعا خیلی از دانش آموزان در خلاصه نویسی این نکته رو رعایت نمی کنن که خلاصه نوشتن یعنی واقعا خلاصه و چکیده نوشتن و میان و یه جزوه رو گردآوری میکنن اصلا.یعنی طرف به جای اینکه اون منبعی که داره رو مطالعه کنه و برداشت خودش از مطلب رو بنویسه اومده یه جزوه که متشکل از چندین جزوه مثلا برای درس عربی هست رو در جزوه ای به اسم خلاصه نویسی جمع کرده؛خب این رو که نمیشه اسمش رو گذاشت خلاصه نویسی،این دیگه مفصل نویسیه.پس باید بدونید که اگر میخواید خلاصه نویسی رو انجام بدید،واقعا خلاصه و چکیده بنویسید.
2 زمان خلاصه نویسی
یکی دیگه از اشتباهات در خلاصه نویسی کنکور اینه که بعضیا بلافاصله بعد از مطالعه اینکار رو انجام میدن و اینکار کاملا اشتباهه.زمانی باید شروع به خلاصه نویسی کنید که به یه تسلط نسبی روی اون مبحث رسیده باشید؛مثلا فرض کنید که برای بار اول میخواید درس 1 عربی دهم رو مطالعه کنید و همزمان میخواید خلاصه نویسی هم انجام بدید،خب معلومه که چون شما برای اولین باره با این درس مواجه میشید هر نکته ای که مطالعه می کنید فکر می کنید که مهمه و دوست دارید اون رو وارد جزوه خلاصه نویسیتون کنید.نوشتن خلاصه در جلسه اول مطالعه باعث میشه حجم خلاصه شما زیاد بشه و نکاتی رو داخل اون ذکر کنید که ممکنه بعد از تسلط شما به اون درس دیگه کارایی نداشته باشه.
بنابراین به هیچ وجه بار اول مطالعه یک مبحث،خلاصه نویسی اون رو انجام ندید و خلاصه نویسی رو به زمانی که تسلط نسبی روی اون مبحث پیدا کردید موکول کنید.
3 خلاصه نویسی یه موضوع شخصیه
بعضی از دانش آموزان به دنبال خرید جزوات خلاصه نویسی رتبه های برتر هستند و این کار اشتباهه. چرا؟ به دلیل اینکه اون رتبه برتری که از یک درس مثلا شیمی خلاصه نویسی انجام داده،اون خلاصه رو با زبان خودش،با علائم و نشانه هایی نوشته که فقط مخصوص خودشه و خودش معنی اونها رو میفهمه و اون جزوه به درد فرد دیگه ای نمی خوره.یا مثلا ممکنه از همون درس شیمی یه سری نکاتی رو نوشته باشه که شما بلدید و نیازی به نوشتنش نمیبینید؛اینجاست که میگم خلاصه نویسی یه موضوع شخصیه و طبق گفته های بالا اگر با سیستم درس خوندن شما سازگاره و میخواید انجامش بدید؛باید با توجه به وضعیت خود شما و توجه به نقاط ضعف و قوت شما و به زبان خود شما نوشته بشه.
4 حاشیه نویسی،هایلایت کردن و علامت دار کردن تست ها بخشی از خلاصه نویسیه
حاشیه نویسی :من برای دروس زیست،تاریخ و جغرافی،فلسفه و منطق،متن دین و زندگی و… حاشیه نویسی رو به خلاصه نویسی ترجیح میدم؛چون واقعا این درسها(به خصوص زیست کنکور)قسمت غیر مهمی نداره که بخوای حذف کنی و نادیدش بگیری پس بهتره که حاشیه نویسی انجام بدید.حاشیه نویسی یعنی میتونی یه پاراگراف رو بخونی و خیلی ساده و با زبان خودمونی اونو در چند جمله کنارش بنویسی،یا یک مبحث رو با مبحث دیگه ای ترکیب کنی مثلا داری فصل گوارش و جذب مواد زیست رو میخونی و در زمان مطالعه یکی از نکات اون،یه مطلبی از فصل گردش مواد در بدن به یادت میاد که مرتبط با این فصل هست و اون رو در حاشیه کتاب زیستت یادداشت میکنی
هایلایت کردن:رنگین کمان نساز!! خیلی از دانش آموزان چندین ماژیک با رنگ های مختلف دستشون می گیرن و کتابشون رو تماما رنگی میکنند و فکر میکنند که عمل هایلایت کردن نکات مهم رو انجام دادند،هایلایت کردن باید برای یک سری نکات خیلی مهم و خاص استفاده بشه چون وقتی که شما در یک صفحه ای فقط یک نکته رو هایلایت می کنید،بار بعدی مطالعه اون قسمت ذهن شما ناخودآگاه به اون نکته ای که با ماژیک هایلایت شده بیشتر توجه میکنه و باعث میشه که توجه و تمرکز شما برای مطالعه قسمتهای دیگه کمتر بشه.
علامتدار کردن تست ها: می تونید در درس های تحلیلی به خصوص درسهایی که تست مسئله ای زیادتر دارند(ریاضی،فیزیک،مسائل شیمی،مسائل اقتصاد) یک سری از تست ها رو به عنوان تست نمونه علامتدار کنید (دقیقا مثل اون تستهایی که بعضی از کتابها اومدن اونها رو ستاره دار کردن و نوشتن که برای جمع بندی و مرور این فصل مجددا این تست ها رو حل و بررسی کنید)این علامتدار کردن تست ها به شما کمک میکنه که با حل و بررسی اون تستهایی که علامتدار کردید مجددا اون قسمت برای شما مرور بشه (حالا این علامتدار کردن میتونه به دلیل این باشه که اون تست رو غلط زدید یا به نظر شما تست ایده دار و خوبی بوده)
5 mind map (مایند مّپ)
تعریف ویکی پدیا از نقشه ذهنی:نقشه ذهنی، نموداری درختی است که برای بیان کردن کلمات، ایده‌ها، فعالیت‌ها یا موارد دیگر مربوط به یک کلید واژه یا ایده مورد استفاده قرار می‌گیرد
اگر کلمه مایند مپ یا نقشه ذهنی را سرچ کنید با مطالب زیاد و کاربردی مواجه میشید که همگی درست و اصولی هستند.اما یک سوال
آیا همیشه روش های رایج در امر مطالعه برای کنکور می تواند کاربردی باشد؟
واقعیتی که وجود داره اینه که درسته یک سری روش ها برای مطالعه،مطالعه رو برای ما راحتتر و کاربردی تر میکنن اما ما باید این نکته مهم رو در نظر بگیریم که همه روش های متداول مثل نقشه ذهنی،مرور ابینگهاوس برای کنکور جواب نمیده.پس،نقشه ذهنی خیلی خوبه اما آماده کردن و استفاده کردن از اون برای دروس کنکور و سالهای پایه بسیار وقت گیره و نمی تونه کاربردی باشه.
6 نکات تکمیلی
- برای انجام خلاصه نویسی بهتره که به زبان خودتون یک سری کد گذاری ها رو انجام بدید .یه مثال از درس روانشناسی شخصیت میزنم(یکی از واحدهای رشته راهنمایی و مشاوره) یونگ یک از دانشمندان این حوزه بحثی رو مطرح میکنه به نام آنیما و آنیموس.منظور از آنیما،جنبه های زنانه روان و منظور از آنیموس،جنبه های مردانه روان ما انسانهاست و یونگ میگه که روان هر کدام از ماها دارای این دو ویژگی به صورت همزمان هست(آنیما و آنیموس). خب من اومدم یه کد خیلی ساده برای یاد گرفتن این دو اسم گذاشتم و به آنیما گفتم فکر کن نوشته آقا نیما،آقا نیما با اینکه مرد هست اما اینجا برعکس میشه و آنیما به صفت های زنانه اشاره داره.همین کد ساده باعث شده که من این مطلب رو یاد بگیرم و نیازی به حفظ کردنش نباشه.پس شما هم از این کدهای ساده،یا حتی طنزآلود استفاده کنید که بتونید با به یاد آوردن اون کدها توی ذهن به جزئیات برسید و مطالب رو توی حافظه بلند مدت نگه دارید.
- خلاصه نویسی های شما باید آپدیت باشن.خلاصه نویسی اصولی زمانی انجام میشه که شما هر بار که اون رو مطالعه می کنید پیش خودتون بگید که من این نکته رو دیگه بلدم پس خطش میزنم و حذفش میکنم و یا این نکته ترکیبی که داخل آزمونم اومده بود رو میخوام بهش اضافه کنم.پس دائما خلاصه های خودتون رو آپدیت کنید و بهتره که همیشه اگر یک فصل رو مثلا در 10 صفحه خلاصه کردید،یک صفحه سفید برای یبادداشت نکات اضافه نگه دارید.
- خلاصه ها رو در دفتر بنویسید تا مرتب و منظم باشند (بعضی از دانش آموزان خلاصه ها رو در برگه های مختلف می نویسند و این برگه ها ممکنه گم بشن یا مرتب نباشن)
- خلاصه نویسی شما باید جایگزین مطالعه درسنامه کتاب تست بشه،پس نباید نصفه و ناقص باشه؛چون در اون صورت شما مجبور میشید به درسنامه مراجعه کنید و این میشه دوباره کاری و اتلاف وقت
جمع بندی
برای دانلود ویس جمع بندی نکات خلاصه نویسی کلیک کنید